GENEL SAĞLIK SİGORTASI
5510 sayılı Kanunun 60 ıncı ve Ek 13 üncü maddesi kapsamındaki genel sağlık sigortalılarının ödeyecekleri prim tutarları;
5510 sayılı Kanunun 60 ıncı maddesinin birinci fıkrasının (g) bendi ve Ek 13 üncü maddesi kapsamında olanların ödeyecekleri genel sağlık sigortası primi;
1/1/2024 ila 31/12/2024 tarihleri arasında ödeyecekleri genel sağlık sigortası aylık prim tutarı;
20.002,50 TL x % 3 = 600,08 TL (*)
olacaktır.
5510 sayılı Kanunun 60 ıncı maddesinin birinci fıkrasının (d) bendi kapsamında olanların ödeyecekleri genel sağlık sigortası primi;
1/1/2024 ila 31/12/2024 tarihleri arasında ödeyecekleri genel sağlık sigortası aylık prim tutarı;
20.002,50 TL x 2 = 40.005,00 TL x % 12 = 4.800,60 TL,
olacaktır.
5510 sayılı Kanunun 60 ıncı maddesinin yedinci fıkrası kapsamındaki yabancı uyruklu öğrencilerin ödeyecekleri genel sağlık sigortası primi;
1/1/2024 ila 31/12/2024 tarihleri arasında ödeyecekleri genel sağlık sigortası aylık prim tutarı;
20.002,50 TL / 3 = 6.667,50 TL x % 12 = 800,10 TL
olacaktır.
5510 sayılı Kanunun 60 ıncı maddesinin sekizinci fıkrası kapsamında 19/3/1969 tarihli ve 1136 sayılı Avukatlık Kanunu uyarınca avukatlık stajı yapmakta olup bakmakla yükümlü olunan kişi durumunda olmayanlar için Türkiye Barolar Birliği tarafından ödenecek genel sağlık sigortası primi;
1/1/2024 ila 31/12/2024 tarihleri arasında ödeyecekleri genel sağlık sigortası aylık prim tutarı;
20.002,50 TL x % 6 = 1.200,15 TL, olacaktır.
Genel Sağlık Sigortası Kavramı neyi ifade etmektedir?
Genel sağlık sigortası; kişilerin öncelikle sağlıklarının korunmasını, sağlık riskleri ile karşılaşmaları halinde ise oluşan harcamaların finansmanını sağlayan sigortayı, ifade etmektedir.
Reformdan önce sosyal güvenlik kuruluşları farklı olduğu gibi sigortalılar sadece mensup oldukları sosyal güvenlik kuruluşunun verdiği sağlık hizmetlerinden yararlanabiliyordu. Herkesin sağlık hizmetlerine eşit şekilde erişme imkânı yoktu.
Genel sağlık sigortası ile kişilerin ekonomik gücüne ve isteğine bakılmaksızın, ortaya çıkacak hastalık riskine karşı, toplumun bütün fertlerinin sağlık hizmetlerinden eşit, ulaşılabilir ve etkin bir şekilde faydalanması sağlanmıştır.
Kanundan önce ülkemizde bazı kesimler sağlık hizmetlerinden yararlanma yönünden sosyal güvenceden yoksun bulunmakta idi. Öte yandan, çeşitli sosyal güvenlik kuruluşlarınca üyelerine çeşitli miktar ve nitelikte sağlık sigortası yardımları yapılmakta ve bu yardımlar arasında norm birliği bulunmamakta idi. Yasa ile norm ve standart birliği sağlanmıştır.
Ülkemizde dağınık yapıda olan ve yararlanma koşulları birbirinden oldukça farklı ve erişimi bütün nüfusa yaygınlaşmamış bulunan sağlık hizmetlerinde yaşanan sorunlar uzun yıllar tartışılmış, çözümü için de değişik tarihlerde yasal düzenlemeler yapılmıştır.
Bütün bu gayretlere rağmen tüm nüfus sağlık güvencesi yönünden kapsam ve koruma altına alınamamıştır. Reform ile tüm nüfus kapsam altına alınmıştır.
Genel sağlık sigortası hangi tarihten itibaren zorunlu hale geldi
ve Kimler genel sağlık sigortası kapsamındadır?
Zorunlu olarak herkesin genel sağlık sigortası kapsamına alınması 1/1/2012 tarihinde başlamıştır.
Kapsam dışı olarak adlandırılan banka sandıkları mensupları hükümlü tutuklular, yurt dışından sağlık hizmeti alma hakkı olanlar dediğimiz kesim hariç olmak üzere Türkiye’de ikamet eden herkes genel sağlık sigortası kapsamındadır. Sigortalı çalışan, kendi nam ve hesabına çalışan, devlet memuru olan, isteğe bağlı sigortalı olan, Kurumdan aylık ve gelir alan, 65 yaş aylığı alan, şeref aylığı alan, stajyer avukatlar, işsizlik ve kısa çalışma ödeneği alan herkes genel sağlık sigortası kapsamındadır.
Bu kişilerin yanı sıra, herhangi bir kapsamda olmayan ya da sigortalının bakmakla yükümlü olduğu kişi kapsamında olmayan yani işsiz, Kurumdan gelir ya da aylık almayan ya da bakmakla yükümlü olunan olmayan kişilerde genel sağlık sigortası kapsamındadır. Bu kişiler Kurum tarafından otomatik olarak sistem üzerinden bulunup genel sağlık sigortalısı olarak tescil edilmektedir.
Gelir testi işlemi nedir, kimler yaptırmaktadır?
Herhangi bir kapsamda sosyal güvencesi olmayan vatandaşların prim ödeyip ödeyemeyeceklerini; ödeyeceklerse ne kadar prim ödeyeceğini belirleyen işlem gelir testidir. Bu kapsamdaki vatandaşlarımız genel sağlık sigortalısı oldukları tarihten itibaren ikametlerinin bulunduğu yerdeki Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıflarına müracaat ederek gelir testi yaptırmaları gerekmektedir.
6824 sayılı Torba yasadan önce gelir testi yaptırmak bu kapsamdaki vatandaşlarımız için mutlak zorunluluk idi, primi devlet tarafından karşılanan grup ile birlikte 4 seviye vardı ve vatandaşlarımızın bu 4 seviyeden hangisi içerisinde olduğunun mutlak tespiti gerekiyordu, Torba yasa sonrası mutlak zorunluluk kalkmaktadır. Bu kapsamdaki kişiler gelirinin düşük olduğunu düşünüyorlar ise kendilerine gönderilen tebliğden itibaren bir ay içerisinde, gelir testine müracaat etmeleri gerekmektedir.
Gelir testi için bir süre var mı?
Herhangi bir sosyal güvencesi olmaması nedeniyle GSS kapsamında resen tescil ettiğimiz kişilere durumlarını belirten bir tebligat gönderilmektedir. Gelirinin aynı hanede yaşayan aile içinde kişi başına düşen tutarı asgari ücretin 1/3’ünün altında olduğunu düşünenler bu tebliğden itibaren 1 ay içinde gelir testi için yerleşim yerinin bulunduğu SYDV’ye müracaat etmeleri gerekmektedir.
Gelir durumu değişenler tekrar gelir testine gidebilir mi?
Bu kapsamdaki sigortalılardan gelir durumu değişenler durumunun değiştiği tarihten itibaren yeniden gelir testi için Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıflarına müracaat edebilirler.
Primini kendi cebinden ödeyenler ile primleri devlet
tarafından karşılanan genel sağlık sigortalıları için
sağlıktan yararlanma şartları aynı mıdır?
İki grup arasından bu farklılık göstermektedir.
60/c-1 (eski yeşilkartlılar) sigortalılarının sağlık hizmet sunucularına müracaat etmeleri halinde herhangi bir şart aranmamaktadır. Bu kapsamda sigortalı olunduğu andan itibaren sağlık hizmetlerinden yararlanılabilmektedir.
60/g kapsamındaki primini kendi cebinden ödeyen kişiler için ise 2 temel kural bulunmaktadır; bu kişilerin 30 gün prim ödemesinin bulunması ve 60 günden fazla prim borcunun bulunmaması gerekmektedir.
Genel Sağlık Sigortası kapsamında getirilen diğer yenilikler nelerdir?
Gençlerimiz için mezuniyet tarihinden itibaren belli yaş ve süre sınırı olmak üzere sağlık hizmetlerinden ücretsiz yararlanma imkanı getirilmiştir. 6663 sayılı Gelir Vergisi Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile 10.2.2016 tarihinden itibaren Lise mezunu gençlerimize 20, üniversite mezunu gençlerimize 25 yaşına kadar anne ya da babasından iki yıl boyunca bakmakla yükümlü olarak, anne veya babasından yararlanamıyor ise gelir testi yaptırmaksızın 60/c-1dediğimiz primi devlet tarafından karşılanmak üzere genel sağlık sigortalısı olmaları sağlanmıştır.
Daha önceden Kısmi süreli ve çağrı üzerine çalışanlar ile çalıştığı saat karşılığında ücret alanlardan saat ücretli çalışanlardan 20 gün ve altı sürelerde çalışanlar eksik günlerine ait gss primlerini 30 güne tamamlarken, 26.03.2020 tarihinde yayınlanan ve 7226 sayılı Kanunun 45 inci maddesi ile bu süre 8 gün ve daha az çalışanlar olarak düşürülmüştür. Bununla birlikte, ev hizmetlerinde 10 günden fazla çalışanların eksik günlerine ait gss primlerini tamamlama zorunluluğu da kaldırılmıştır.
Aynı zamanda bu kişiler için şöyle bir kolaylık sağlandı; eğer bu kişiler yani part time çalışanlar ile “7- Puantaj” eksik gün seçeneği ile bildirilenler eğer sigortalının bakmakla yükümlü olduğu kişi statüsünde iseler bu zorunluluktan muaf tutulmuş oldular.
17.04.2020 tarihinde yayınlanan ve 7244 sayılı Kanun ile Nakdi ücret desteği alanlardan sigortalı ya da genel sağlık sigortalısının bakmakla yükümlü olduğu kişi durumunda olmayanlar, primleri işsizlik fonundan karşılanmak suretiyle genel sağlık sigortası kapsamına alınmıştır.
KISMİ SÜRELİ ÇALIŞANLARIN
GENEL SAĞLIK SİGORTASI?
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 88 inci maddesine göre, Kanunun 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı olmakla birlikte, 4857 sayılı Kanunun 13 ve 14 üncü maddelerine göre kısmi süreli veya çağrı üzerine çalışanlar ile bu Kanuna göre ev hizmetlerinde ay içerisinde 30 günden az çalışan sigortalıların eksik günlerine ait genel sağlık sigortası primlerinin 30 güne tamamlanması zorunludur.
Bu sigortalıların ay içinde 30 günden eksik kalan sürelerini Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıflarına müracaat ederek gelir testi yaptırarak ve gelir testi sonucuna göre belirlenen gelir seviyesi üzerinden prim ödeyerek kalan sürelerini 30 güne tamamlamaları gerekmektedir.
YABANCI ÜLKE VATANDAŞLARINDA
GENEL SAĞLIK SİGORTASI
Yerleşim yeri bir yıldan fazla süredir ülkemizde olan ve yabancı bir ülke mevzuatı kapsamında sigortalı olmayan ve de yabancı ülke mevzuatı kapsamındaki sigortalarından dolayı Türkiye’de sağlık hizmetlerinden yararlanamayan yabancı uyruklu vatandaşlar talepleri halinde Kurumumuza müracaat ederek 5510 sayılı Kanunun 60 ıncı maddesinin birinci fıkrasının (d) bendi kapsamında primlerini kendileri ödeyerek genel sağlık sigortalısı olabilmektedir.
Bu kişilerin bakmakla yükümlü olduğu aile fertleri de kişilerde genel sağlık sigortalısı sayılır.
ÖĞRENİM GÖREN YABANCI UYRUKLU
ÖĞRENCİLERDE GENEL SAĞLIK SİGORTASI
Ülkemizde öğrenim gören yabancı uyruklu öğrencilerden, ilk kayıt tarihinden itibaren üç ay içinde dilekçeyle Kuruma müracaat edenlerin, 60 ıncı maddenin birinci fıkrasının (d) bendindeki ve 52 nci maddenin ikinci fıkrasının ikinci cümlesindeki şartlar aranmaksızın talep tarihini takip eden günden itibaren genel sağlık sigortalılığı başlatılır ve öğrenimleri süresince genel sağlık sigortalılıkları devam eder.
Başvuru süresinde talepte bulunmayanlar hakkında öğrenimleri süresince genel sağlık sigortası hükümleri uygulanmaz. Bu kişilerin, bir öğrenim dönemine ilişkin 82 nci maddeye göre belirlenen prime esas günlük kazanç alt sınırının üçte birinin 30 günlük tutarı üzerinden belirlenen genel sağlık sigortası priminin kendilerince ödenmesi gerekmektedir.
GENEL SAĞLIK SİGORTASI
NE ZAMAN SONA ERER?
Zorunlu çalışmanın sona ermesi, isteğe bağlı sigortalılığın sona ermesi, gelir/aylık alanların bu hakkının sona ermesi, köy korucularının çalışmalarının, aylık alanlarının ise aylık alma hakkının sona ermesi, avukatlık stajının sona ermesi işsizlik ödeneği/kısa çalışma ödeneğinin kesilmesi, koruyucu tedbir kararının sona ermesi, ceza infaz kurumları ve tutukevleri personeli eğitim merkezleri kanunu kapsamına göre hizmet öncesi eğitimin sona ermesi, koruma, bakım ve rehabilitasyon hizmetlerinden yararlananların bu hakkı kaybetmesi halinde genel sağlık sigortalılığı sona ermekte olup, Kanunun (60/1c-1) alt bendi ya da Kanun 60 ıncı maddesinin birinci fıkrası (g) bendi kapsamında genel sağlık sigortalısı olanların ise 60 ıncı maddenin birinci fıkrasının diğer bentleri ya da fıkraları kapsamında genel sağlık sigortalısı veya bakmakla yükümlü olunan kişi sayıldığı, yerleşim yerinin başka bir ülkeye nakledildiği tarih ve ölümü halinde ölüm tarihi itibariyle genel sağlık sigortalılıkları sona ermektedir.
4/a (SSK), 4/b (Bağ-Kur) ve 4/c (Emekli Sandığı)
kapsamında sigortalı olanlar,
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 60. maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında genel sağlık sigortalısı sayılmaktadır. Bu kapsamda yer alanlar, zorunlu sigortalılıkları sona erdiği tarihten itibaren 10(on) gün süreyle genel sağlık sigortasından yararlanabileceklerdir.
Ayrıca bu kişilerin sigortalılık niteliğini yitirdikleri tarihten geriye doğru bir yıl içinde 90(doksan)günlük zorunlu sigortalılıkları varsa, sigortalılık niteliğini yitirdikleri tarihten itibaren 90(doksan)gün süreyle bakmakla yükümlü oldukları kişiler dâhil sağlık hizmetinden yararlandırılacaklardır.
Buna göre, genel sağlık sigortası uygulamasında (60/a)'lı olarak tanımlanan 4/a, 4b ve 4/c sigortalıları, zorunlu sigortalılıkları sona erdiği tarihten itibaren her halükarda on gün, geriye doğru 90 gün sigortalılıkları varsa, 90 gün süreyle sağlık hizmeti alabilecekler.
Zorunlu sigortalılıkları sona eren bu kişiler, 90. günün sonunda 60. maddenin birinci fıkrasının (c/1) veya (g) bendi kapsamında genel sağlık sigortalısı olacaklardır. Yani (60/c-1) veya (60/g)'li olarak genel sağlık sigortalısı sayılacaklardır. 60. maddenin (g) bendine göre genel sağlık sigortalısı sayılanlar, 60. maddenin diğer bentlere göre genel sağlık sigortalısı olmadıkları veya diğer bentlere göre genel sağlık sigortasından yararlanma haklarının sona erdiği tarihten itibaren genel sağlık sigortalısı sayılıyorlar ve bu kişilerin sigortalılıkları kurumca resen tescil ediliyor.
Buna göre, zorunlu sigortalılıkları sona erenler, prim ödeme durumlarına göre 10. veya 90. günden itibaren 60/g'li olarak genel sağlık sigortalısı sayılacaklar ve tescilleri SGK tarafından resen yapılacak.
Bu kişilerin bir ay içinde başvuracakları gelir testi sonucunda, aile içindeki gelirin kişi başına düşen aylık tutarı asgari ücretin üçte birinden az olduğunun tespiti halinde, 60/c-1'li olarak tescilleri düzeltilecek ve primleri devlet tarafından karşılanacak.
Aile içindeki gelirin kişi başına düşen aylık tutarının asgari ücretin üçte biri veya üzerinde olduğu tespit edilenler ise 60/g'li olarak genel sağlık sigortalısı sayılacaklar ve gelir durumlarına göre prim ödeyeceklerdir.
İŞSİZLİK ÖDENEĞİ ALANLAR
İşsizlik ödeneğinden yararlandırılan kişi genel sağlık sigortalısı sayılmaktadır. Buna göre, zorunlu sigortalılığı sona eren 4/a (SSK) sigortalısı işsizlik ödeneğine hak kazanmış olması halinde,işsizlik ödeneği aldığı süre için ayrıca genel sağlık sigortası primi ödemeyecektir.
Bu kişinin primleri İş Kurumu tarafından ödenecektir. SGK bildirimleri, İş Kurumu tarafından işsizlik ödeneğinin bağlandığı tarihten itibaren bir ay içinde yapılacaktır. Ödenek bağlanan kişi, İşsizlik ödeneğinin sona erdiği tarihte hala iş bulamamışsa ve bakmakla yükümlü olunan kişi durumunda değilse, gelir durumuna göre 60/c-1'li veya 60/g'li olarak genel sağlık sigortalısı sayılacaktır.
SOSYAL GÜVENCESİ BULUNANLAR VE EMEKLİLER
Sigortalılığı bulunan bu kişiler ile bunların bakmakla yükümlü oldukları kişilerin sağlık yardımlarının, daha önce olduğu gibi kanun kapsamında karşılanmasına aynen devam edilecektir.
Yani; işçi, memur veya esnaf olarak çalışan zorunlu sigortalılar ve emekliler ile bunların bakmakla yükümlü oldukları kişiler için herhangi bir değişiklik bulunmamaktadır.
KIZ ÇOCUKLARININ DURUMU
1 Ekim 2008 tarihi itibariyle ister 18 yaşından küçük, ister 18 yaşından büyük olsun bakmakla yükümlü olunan kişi olarak anne veya babası üzerinden sağlık hizmeti alan kız çocukları, 5510 sayılı Kanununa göre de bakmakla yükümlü olunan kişi sayılmaktadır. Anne veya babaları üzerinden sağlık hizmeti almaya devam edeceklerdir. Ancak,
- Kız çocuğunun evlenmesi halinde, veya
- Kendi adına çalışmaya başlaması halinde, sağlık hizmeti sona erdirilecektir.
Bekar olup işsiz kalması veya eşinden boşanması halinde, yeniden anne veya babası üzerinden sağlık hizmeti almaya devam edecektir.
ERKEK ÇOCUKLARININ DURUMU
18 yaşın üzerindeki erkek çocuklar, lise ve dengi okullarda öğrenim görmesi halinde 20 yaşını, yüksek öğrenim görmesi durumunda ise 25 yaşını doldurmamış ve evli olmayanlar, ana veya babasının sağlık güvencesinden yararlanmaya devam edecektir.
Bu kişilerin her yıl öğrenci belgelerini sosyal güvenlik il müdürlüğüne göndermesi yeterli olacaktır.
BAĞ-KUR’LULARIN ( 4 / b ) DURUMU
Şirket ortağı olarak 4/b (Bağ-Kur) kapsamında sigortalı sayılanlar, standart genel sağlık sigortalısı sayıldıklarından, ayrıca GSS kaydı yaptırmalarına gerek yoktur. Ancak 60 günden fazla prim borcu bulunan Bağ-Kur'lular ve bakmakla yükümlü olduğu kişiler sağlık yardımı alamayacaktır. ( 18 yaş altı çocukları hariç )
PAYLAŞ :
