Geri dön

ORİGAMİ

O R İ G A M İ

Japon kültürünün en bilinen sanatlarından biri olan origami, ilk yıllarında çocuklara özgü bir eğlence olsa da şu anda her yaştan insanın hobisi haline gelmiş durumda. Hem okullarda hem de kurslarda yaratıcılığı ve el becerisini geliştirmek amacıyla öğretilen bu sanat dalı, içine girdiğinizde kaybolacağınız yepyeni bir dünya desek yanlış olmaz!

Origamiyi kısaca tanımlamamız gerekirse kağıt katlama sanatı diyebiliriz. Japonca’da oru (katlama) ve kami (kağıt) kelimelerinin birleşiminden ortaya çıkan bu teknik; yalnızca kağıt kullanarak, makas ve yapıştırıcıya başvurmadan yapılan bir kağıt katlama sanatıdır. Özellikle çocuklarda yaratıcı düşünceyi ve el becerisini geliştirir.

Çocukların el ve parmak kaslarını, buna bağlı olarak da el-göz koordinasyonlarını geliştirir.
Çocuklar; sıradan kağıt parçalarını şekillendirerek, hayatın en önemli dinamiklerinden biri olan “dönüşüm olgusu“nu kolaylıkla içselleştirir.
Origamiyle ilgilenen insanların konsantrasyonu artar.
Bu sanatıyla ilgilenmek, estetik algınızı ve dünyaya bakışınızı değiştirir.
Çocuklara ve yetişkinlere üç boyutlu düşünebilme yetisi kazandırır.

M.Ö 250 yılında kağıdı bulan Çinliler, o dönemlerde kağıdı yalnızca dini törenler ve hediye paketleme amacıyla kullanıyorlardı. Ancak kağıdın fiyatının düşmesiyle birlikte origami, daha fazla insana ulaşmaya başladı. 17. yüzyılın başlarında halk arasında yaygınlaşan origami, en popüler eğlence türlerinden biri haline geldi. Hatta 17. yüzyılın sonlarında origamiyle ilgili ilk kitap basıldı.

1900’lü yılların başlarından itibaren okullarda öğretilmeye başlanan origami, çocukların matematiksel zekalarının gelişiminde büyük rol oynamıştır. Aynı zamanda origami, yaratıcı düşünceyi geliştirmekte ve stres atmaya da yardımcı olmaktadır. 2. Dünya Savaşı’ndan sonra büyük bir ilerleme kaydeden origami sanatı; artık sadece çocukların değil, her yaştan insanın ilgi alanı haline gelmiştir. Günümüzde origami sanatıyla ilgili pek çok kurs, sergi, atölye ve çeşitli faaliyetler bulunmaktadır.

Origami, (折り紙 origami) Japonca "ori" (katlamak) ve "gami" (kâğıt) sözcüklerinin birleşiminden meydana gelmiş olup kâğıt katlama sanatına verilen addır. İsmi Japonca olsa da Çin kaynaklı bir sanat olduğunu iddia eden kaynaklar da vardır. Genellikle kare kâğıt parçalarını kesmeden ve yapıştırıcı kullanmadan, sadece katlayarak, çeşitli canlı ve cansız figürler oluşturarak yapılmakla birlikte, dikdörtgen kâğıtlardan, hatta kâğıt paralardan yapılan modeller de oldukça fazladır. Kesme işleminin de kullanıldığı türe kirigami denir.

Origami klasik origami ve parçalı origami olmak üzere iki çeşittir. Klasik origami genellikle tek parça kâğıttan yapılır. Çok fazla olmasa da iki veya üç parçanın kullanıldığı klasik origamiyle çeşitli hayvan veya eşya figürleri yapılır. Modüler origami olarak da adlandırılan parçalı origami birbirinin benzeri parçaların birleştirilmesiyle oluşturulur ve hayvan veya eşya gibi somut figürlerden çok, üç boyutlu geometrik figürlerin yapılmasında kullanılır.

Parça sayısında bir sınır olmayan parçalı origami tak-çıkar oyuncaklarına benzer ve aynı parçalar kullanılarak birçok değişik figür üretilebilir. Origamide genel olarak kare şeklinde kâğıt kullanılsa da kâğıdın şeklinde bir sınırlama yoktur. Günümüzde origaminin birçok değişik türleri ortaya çıkmıştır. Mimari origami, pop-up origami, kirigami (kâğıt kesme sanatı) bunlara örnek verilebilir. Modern origami olarak da adlandırılan bu tür origami türlerinde yapıştırma ve kesme serbest bırakılmıştır. Origamiyi kirigamiden ayıran özelliği; kirigaminin simetrik, origaminin ise şekil yapma biçimlendirme sanatı olmasıdır. Origami dünyaca ünlü bir sanattır.

Turna kuşu, Japon kültüründe önemli bir yere sahiptir. Aynı önem origami turna için de geçerlidir. 1.000 adet turna kuşu yapanın uzun ve iyi bir yaşam süreceğine inanılır. Turna kuşunun günümüzde popüler olmasının nedeni Sadako Sasaki isimli 11 yaşındaki bir kız çocuğudur. II. Dünya Savaşı sırasında Hiroşima'ya atılan nükleer bomba nedeniyle Lösemi hastası olan bu küçük kız, iyileşme umuduyla turna kuşu yapmaya başlar. Ama 644. turnasını bitirdikten sonra hayata veda eder. Onun anısına bombanın atılışının her yıl dönümü 6 Ağustos'ta Japonya ve dünyadan çocuklar evrensel barış adına turna kuşu yapıp, Sadako'nun Hiroşima'daki anıtına gönderirler.

Yeni başlayan origami meraklılarına tavsiyeler

Büyük kağıt parçalarıyla başlayın.
Düz renk kağıtlar kullanın.
Kolay yırtılmayacak kadar kalın, ancak kolay katlanabilecek kadar ince kağıtlar kullanın.
Kitaplardan ve internetteki kaynaklardan yararlanın. Özellikle origami uygulama videoları işinize yarayacaktır.
Bol bol pratik yapın.
Origami ustalarının çalışmalarının inceleyin.