Geri dön

DEFTER TUTMA HADLERİ

 

12.12.2024

 
 
2025 YILINDA İŞLETME HESABI ESASI
 
VE BİLANÇO ESASINA GÖRE DEFTER TUTMA
 
VE SINIF DEĞİŞTİRME HADLERİ
 
 
 
 
2025 yılında mükelleflerin Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre işletme hesabı esası ve bilanço esasına göre sınıf değiştirmede dikkate almaları gereken hadler.
 
213 Sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 176’ncı maddesinde tüccarlar defter tutma bakımından ikiye ayrılmış; I’nci Sınıf Tüccarların Bilanço Esasına göre, II’nci Sınıf Tüccarların ise İşletme Hesabı Esasına göre defter tutacakları belirtilmiştir.
 
Hangi mükelleflerin I’inci Sınıf Tüccar ya da II’nci Sınıf Tüccar sayılacağı, sınıfların tespitine ilişkin hadler ve sınıflar arasındaki geçişe ilişkin düzenlemelere, VUK’nun 177-181’inci maddeleri arasında yer verilmiştir.
 
İşletme hesabı esası ve bilanço esasına göre defter tutma ayrımına ilişkin hadler, Vergi Usul Kanunu Tebliğleri ile yayımlanmaktadır. 2023 ve 2024 yılları için belirlenmiş olan bu hadler aşağıdaki gibi olup; 2025 yılına ilişkin hadler henüz yayımlanmamış olmakla birlikte açıklanan yeniden değerleme oranı dikkate alınarak yapılan hesaplamalar sonucunda aşağıdaki gibi olabilecekleri değerlendirilmektedir.
 

 

 

Madde

No

 

 

 

Konusu

2023 Yılında Uygulanan Miktar (TL)

2024 Yılında Uygulanan Miktar (TL)

2025 Yılında Uygulanacağı Düşünülen Miktar (TL)

MADDE 177-

Bilanço esasına göre defter tutma hadleri

 

 

 

 

 

Alış tutarı

890.000

1.400.000

2.000.000

Satış tutarı

1.270.000

2.000.000

2.800.000

 

2- Yıllık gayrisafi iş hasılatı

440.000

690.000

990.000

3- İş hasılatının beş katı ile yıllık satış tutarının toplamı

 

890.000

 

1.400.000

 

2.000.000

 
İşletme hesabı esası ve bilanço esasına göre defter tutma ve sınıf değiştirmede Vergi Usul Kanunu Tebliğlerinde yer alan hangi yıla ilişkin had ve tutarların dikkate alınması gerektiğine ilişkin tereddütlerin giderilmesini teminen Gelir İdaresi Başkanlığı’ndan Birliğimizce görüş istenilmiştir.
 
Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından Birliğimize hitaben gönderilen ve bir örneğine Sirkülerimiz ekinde yer verilen 28.08.2019 tarihli ve E.121077 sayılı yazıda; 2020 yılına ilişkin tüccar sınıfının (tutulacak defter türünün) belirlenmesi açısından 2019 yılı faaliyetlerine ilişkin iş hacminin, Vergi Usul Kanunu’nun 177 nci maddesine ilişkin olarak 1/1/2020 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere mezkur Kanunun mükerrer 414 üncü maddesi kapsamında yayımlanacak hadlerle kıyaslanması gerektiği açıklanmıştır.
 
Buna göre; öteden beri işletme hesabı esasında defter tutmakta olan bir mükellefin 2025 yılında tutması gereken defterlerin tespitinde 2024 yılı alış, satış ve gayrisafi iş hasılatı tutarları 2025 yılı için yayımlanacağı düşünülen ve yukarıdaki tabloda belirtilen 1 Ocak 2025 tarihinden itibaren yürürlüğe girecek olan hadler ile karşılaştırılarak karar verilmelidir.
 
Vergi Usul Kanunu’nun düzenlemeleri, ilgili Tebliğlerde açıklanan tutarlar ve GİB yazısı dikkate alınmak suretiyle 2025 yılında I'nci ve II'nci sınıf tüccarların sınıf değiştirmede dikkate almaları gereken hadlere ilişkin olarak aşağıdaki tablolar düzenlenmiştir.
 
 

I-Bilanço Esasından İşletme Hesabına Geçiş

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Satın aldığı malları olduğu gibi veya işledikten sonra satan bilanço esasına göre defter tutan I’nci sınıf bir tüccarın

1.             Son dönem iş hacminin % 20'yi aşan bir nispette düşük olması durumu

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

2025

yılından itibaren işletme hesabı esasında defter tutabilir.

 

 

2024 yılı

 

Alış Tutarı

 

1.600.000 liranın altındaysa

 

Satış Tutarı

 

2.240.000 liranın altındaysa

2.             Son üç dönem iş hacminin % 20'ye kadar bir düşüklük göstermesi durumu (her üç yılda)

 

 

 

 

 

Alış tutarları

 

2022 yılı

 

712.000-890.000 lira arasındaysa

 

2023 yılı

 

1.120.000-1.400.000 lira arasındaysa

 

2024 yılı

 

1.600.000-2.000.000 lira arasındaysa

 

 

 

 

 

Satış tutarları

 

2022 yılı

 

1.016.000 – 1.270.000 lira

arasındaysa

 

2023 yılı

 

1.600.000 – 2.000.000 lira

arasındaysa

 

2024 yılı

2.240.000 – 2.800.000 lira

arasındaysa

 

 

 

Satın aldığı malları olduğu gibi veya işledikten sonra satmanın dışındaki işlerle uğraşan bilanço hesabı esasına göre defter tutan I’nci sınıf bir tüccarın

1.             Son dönem iş hacminin % 20'yi aşan bir nispette düşük olması durumu

 

2024 yılı

Gayrisafi İş Hasılatı

 

792.000 liranın altındaysa

2.             Son üç dönem iş hacminin % 20'ye kadar bir düşüklük göstermesi durumu (her üç yılda)

 

 

 

 

 

Gayrisafi İş Hasılatı

 

2022 yılı

 

352.000 – 440.000 lira arasındaysa

 

2023 yılı

 

552.000 – 690.000 lira arasındaysa

 

2024 yılı

 

792.000 – 990.000 lira arasındaysa

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Satın aldığı malları olduğu gibi veya işledikten sonra satan, aynı zamanda bunun dışındaki işlerle de uğraşan bilanço esasına göre defter tutan I’nci sınıf bir tüccarın

1.             Son dönem iş hacminin % 20'yi aşan bir nispette düşük olması durumu

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

2024 yılı

Diğer İşlerden Elde Edilen Satış Hasılatının Beş Katı ile Mal Alım Satımı ile İlgili Satış Tutarı Toplamı

 

 

 

 

 

 

 

 

 

1.600.000 liranın altındaysa

2.             Son üç dönem iş hacminin % 20'ye kadar bir düşüklük göstermesi durumu (her üç yılda)

Diğer İşlerden Elde Edilen Satış Hasılatının Beş Katı ile Mal Alım Satımı ile İlgili Satış Tutarı Toplamı

2022 yılı

712.000 - 890.000 lira arasındaysa

 

2023 yılı

1.120.000 – 1.400.000 lira

arasındaysa

 

 

 

2024 yılı

 

 

1.600.000 – 2.000.000 lira

arasındaysa

*Sınıf değiştirmeye ilişkin yüzdesel düşüklükler mal alış tutarlarında olabileceği gibi mal satış tutarlarında veya iş hasılatında da olabilir. Bu yüzdesel düşüklükler bir yıl mal satış tutarında, diğer yıl ise mal alış tutarında olabilir. Bilanço esasından işletme hesabı esasına geçiş ihtiyari olup dileyen mükellefler söz konusu şartları sağlasalar bile 2025 yılında bilanço esasında defter tutmaya devam edebilirler.

 

II- İşletme Hesabından Bilanço Esasına Geçiş

 

 

 

 

 

 

 

 

Satın aldığı malları olduğu gibi veya işledikten sonra satan işletme hesabı esasına göre defter tutan II’nci sınıf bir tüccarın

3.             Son dönem iş hacminin % 20'yi aşan bir nispette fazla olması durumu

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

2025 yılından itibaren bilanço esasında defter tutması gerekir.

 

 

 

2024 yılı

 

Alış tutarı

 

2.400.000 lirayı aşıyorsa

 

Satış tutarı

 

3.360.000 lirayı aşıyorsa

4.             Son iki dönem iş hacminin % 20'ye kadar bir fazlalık göstermesi durumu

 

 

 

Alış tutarları

 

2023 yılı

1.400.000 – 1.680.000 lira

arasındaysa

 

2024 yılı

2.000.000 – 2.400.000 lira

arasındaysa

 

 

 

Satış tutarları

 

2023 yılı

2.000.000 – 2.400.000 lira

arasındaysa

 

2024 yılı

2.800.000 – 3.360.000 lira

arasındaysa

Satın aldığı malları olduğu gibi veya işledikten sonra satmanın dışındaki işlerle uğraşan işletme hesabı esasına göre defter tutan II’nci sınıf bir tüccarın;

5.             Son dönem iş hacminin % 20'yi aşan bir nispette fazla olması durumu

 

2024 yılı

Gayri safi iş hasılatı

 

1.188.000 lirayı aşıyorsa

6.             Son iki dönem iş hacminin % 20'ye kadar bir fazlalık göstermesi durumu

Gayri safi iş hasılatları

2023 yılı

690.000 - 828.000 lira arasındaysa

 

2024 yılı

 

990.000 – 1.188.000 lira arasındaysa

Satın aldığı malları olduğu gibi veya işledikten sonra satan, aynı zamanda bunun dışındaki işlerle de uğraşan işletme

1.             Son dönem iş hacminin % 20'yi aşan bir nispette fazla olması durumu

 

 

 

 

2024 yılı

Diğer İşlerden Elde Edilen Satış Hasılatının

 

 

 

 

2.400.000 lirayı aşıyorsa

 

hesabı esasına göre defter tutan II’nci sınıf bir tüccarın;

 

Beş Katı ile Mal Alım Satımı ile İlgili Satış Tutarı Toplamı

 

 

2.             Son iki dönem iş hacminin % 20'ye kadar bir fazlalık göstermesi durumu

Diğer İşlerden Elde Edilen Satış Hasılatının Beş Katı ile Mal Alım Satımı ile İlgili Satış Tutarı Toplamı

 

2023 yılı

 

1.400.000 -1.680.000 lira arasındaysa

 

 

 

 

2024 yılı

 

 

 

 

2.000.000 -2.400.000 lira arasındaysa

*Sınıf değiştirmeye ilişkin yüzdesel fazlalıklar mal alış tutarlarında olabileceği gibi mal satış tutarlarında veya iş hasılatında da olabilir. Bu yüzdesel fazlalıklar bir yıl mal satış tutarında, diğer yıl ise mal alış tutarında olabilir. İşletme hesabı esasından bilanço esasına geçişte her hangi bir ihtiyarilik bulunmamaktadır. Şartları sağlayan mükelleflerin 2025 yılından itibaren bilanço esasında defter tutması gerekmektedir.

 

VUK’ nın 177’nci maddesine göre 2025 yılında
 
3. Her türlü ticaret şirketleri (Adi şirketler iştigal nevileri yukarıdaki bölümlerde yer alan hadlerden hangisine giriyorsa ona göre defter tutarlar)
 
4. Kurumlar Vergisine tabi olan diğer tüzel kişiler (Bunlardan işlerinin icabı bilanço esasına göre defter tutmalarına imkan veya lüzum görülmeyenlerin, işletme hesabına göre defter tutmalarına Maliye Bakanlığı’nca müsaade edilir.)
 
5. İhtiyari olarak bilanço esasına göre defter tutmayı tercih edenler
 
bu hadlerle bağlı olmaksızın bilanço esasına göre defter tutmak zorundadır.
 
III- Kurumlar Vergisi Mükelleflerinin Defter Tutma Durumları
 
Türk Ticaret Kanunu’nun 124’üncü maddesine göre ticaret şirketleri; kollektif, komandit, anonim, limited ve kooperatif şirketlerden ibarettir. Bu kapsamda kollektif ile komandit şirket şahıs; anonim, limited ve sermayesi paylara bölünmüş komandit şirket sermaye şirketi sayılmaktadır.
Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 1’inci maddesine göre aşağıda sayılan kurumların kazançları, kurumlar vergisine tâbidir:
 
a) Sermaye şirketleri.
 
b) Kooperatifler.
 
c) İktisadî kamu kuruluşları.
 
ç) Dernek veya vakıflara ait iktisadî işletmeler.
 
d) İş ortaklıkları.
 
Bu kurumların tanımları ise söz konusu Kanun’un 2’nci maddesinde aşağıdaki gibi yapılmıştır:
 
6. Sermaye şirketleri: Türk Ticaret Kanunu hükümlerine göre kurulmuş olan anonim, limited ve sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketler ile benzer nitelikteki yabancı kurumlar sermaye şirketidir. Bu Kanunun uygulanmasında, Sermaye Piyasası Kurulunun düzenleme ve denetimine tâbi fonlar ile bu fonlara benzer yabancı fonlar sermaye şirketi sayılır.
 
7. Kooperatifler: 24/4/1969 tarihli ve 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu’na veya özel kanunlarına göre kurulan kooperatifler ile benzer nitelikteki yabancı kooperatifleri ifade eder.
 
8. İktisadî kamu kuruluşları: Devlete, il özel idarelerine, belediyelere, diğer kamu idarelerine ve kuruluşlarına ait veya bağlı olup, faaliyetleri devamlı bulunan ve birinci ve ikinci fıkralar dışında kalan ticarî, sınaî ve ziraî işletmeler iktisadî kamu kuruluşudur. Yabancı devletlere, yabancı kamu idare ve kuruluşlarına ait veya bağlı olup yukarıdakiler dışında kalan ticarî, sınaî ve ziraî işletmeler, iktisadî kamu kuruluşu gibi değerlendirilmektedir.
 
9. Dernek veya vakıflara ait iktisadî işletmeler: Dernek veya vakıflara ait veya bağlı olup faaliyetleri devamlı bulunan ve bu maddenin birinci ve ikinci fıkraları dışında kalan ticarî, sınaî ve ziraî işletmeler ile benzer nitelikteki yabancı işletmeler, dernek veya vakıfların iktisadî işletmeleridir. Bu Kanunun uygulanmasında sendikalar dernek; cemaatler ise vakıf sayılır.
 
İktisadî kamu kuruluşları ile dernek veya vakıflara ait iktisadî işletmelerin kazanç amacı gütmemeleri, faaliyetlerinin kanunla verilmiş görevler arasında bulunması, tüzel kişiliklerinin olmaması, bağımsız muhasebelerinin ve kendilerine ayrılmış sermayelerinin veya iş yerlerinin bulunmaması mükellefiyetlerini etkilemez. Mal veya hizmet bedelinin sadece maliyeti karşılayacak kadar olması, kâr edilmemesi veya kârın kuruluş amaçlarına tahsis edilmesi bunların iktisadî niteliğini değiştirmez.
 
10. İş ortaklıkları: Yukarıdaki kurumların kendi aralarında veya şahıs ortaklıkları ya da gerçek kişilerle, belli bir işin birlikte yapılmasını ortaklaşa yüklenmek ve kazancını paylaşmak amacıyla kurdukları ortaklıklardan bu şekilde mükellefiyet tesis edilmesini talep edenler iş ortaklıklarıdır. Bunların tüzel kişiliklerinin olmaması mükellefiyetlerini etkilemez.
 
Bu tüzel kişilerden Maliye Bakanlığınca izin verilenler dışındakiler 2025 yılında defterlerini bilanço esasına göre tutmak zorundadır.
 
IV- Basit Usulden Gerçek Usule Geçen Mükelleflerin Tutacakları Defterler
 
Basit usulde defter tutan mükelleflerin Gelir Vergisi Kanunun 46-51 inci maddeleri arasında yer alan basit usulde vergilendirmeye ilişkin hadleri aşmaları durumunda gerçek usulde vergilendirilmeye geçmeleri gereken koşulların oluşması durumunda izleyen yılda doğrudan birinci sınıf usulüne göre defter tutup tutamayacakları üzerinde durulması gereken bir konudur. Bu konu ile ilgili olarak Kocaeli Vergi Dairesi Başkanlığı’nın 6/3/2012 tarihli ve B.07.1.GİB.4.41.15.02-VUK/2012-1-61 sayılı Özelgesinde aşağıdaki görüşe yer vermiştir.
 
“ İlgide kayıtlı özelge talep formunda; yolcu taşımacılığı faaliyetiniz nedeniyle basit usulde vergi mükellefi olduğunuzu, 2011 yılı 11 aylık gayri safi iş hasılatınızın ... TL olduğunu belirterek 2012 yılından itibaren gerçek usulde işletme hesabı esasına göre mi, bilanço esasına göre mi defter tutmak zorunda olduğunuz hakkında görüş talep etmiş bulunmaktasınız.
….
 
213 sayılı Vergi Usul Kanununun 174 üncü maddesinde, defterlerin hesap dönemi itibarıyla tutulacağı, kayıtların her hesap dönemi sonunda kapatılıp ertesi dönem başında yeniden açılacağı, hesap döneminin normal olarak takvim yılı olduğu hükmü yer almıştır. Aynı Kanunun 176 ve izleyen maddelerinde defter tutma ile ilgili hükümlere yer verilmiş ve defter tutma bakımından mükellefler birinci ve ikinci sınıf tüccarlar olmak üzere ikiye ayrılmıştır. Birinci sınıf tüccarların bilanço esasına göre, ikinci sınıf tüccarların ise işletme hesabı esasına göre defter tutacakları belirtilmiştir.
 
Anılan Kanunun 177 inci maddesinde, 1 inci sınıfa dahil tüccarlar belirtilmiş olup, "İkinci Sınıf Tüccarlar" başlıklı 178 inci maddesinde; " Aşağıda yazılı tüccarlar 2 inci sınıfa dahildirler:
 
1.177 inci maddede yazılı olanların dışında kalanlar;
 
2. Kurumlar Vergisi mükelleflerinden işletme hesabı esasına göre defter tutmalarına Maliye Bakanlığınca müsaade edilenler.
 
Yeniden işe başlayan tüccarlar yıllık iş hacimlerine göre sınıflandırılıncaya kadar 2 inci sınıf tüccarlar gibi hareket edebilirler." hükmüne yer verilmiştir.
 
… Dolayısıyla, iş hacmi bakımından ikinci sınıfa dahil bulunan mükelleflerin, kendi istekleri ile birinci sınıfa geçebilmeleri ve bilanço esasına göre defter tutabilmeleri ancak, içinde bulunulan hesap dönemini takip eden hesap döneminin başından başlamak şartıyla mümkün bulunmaktadır.
 
Bu itibarla; 193 Sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun basit usule tabi olmanın özel şartlarından olan 48 inci maddenin 2 numaralı bendinde yer alan gayrisafi iş hasılatını aştığınızdan 01.01.2012 takvim yılı başından itibaren işletme hesabı esasına göre defter tutmanız, 2013 yılı ve sonrasında, defter tutma bakımından sınıf tespit edilmesinde Vergi Usul Kanununun yukarıda yer verilen hükümlerinin dikkate alınması gerekmektedir.”
 
Gelir İdaresinin görüşü yukarıda yer aldığı gibidir.
 

 

BİLANÇO ESASINA GÖRE

DEFTER TUTMA HADLERİ

MADDE NO – KONUSU

2024 Yılında 

Uygulanacak  Tutar (TL)

MADDE.177

Bilanço hesabı esasına göre defter

tutma hadleri

1 Yıllık Alış Tutarı

1.400.000

  Yıllık Satış Tutarı

2.000.000

2

Yıllık gayrisafi iş hasılatı

690.000

3

İş hasılatının beş katı ile yıllık satış tutarının toplamı

1.400.000

 

Tabloda belirtilen rakamların altında kalanlar işletme hesabına göre defter tutar. İsteyen mükellefler bu miktarlara bağlı kalmaksızın bilanço esasına göre defter tutabilirler.
II. sınıfa dahil tüccarların, bir hesap döneminin iş hacmi VUK 177'nci maddede yazılı hadlerden % 20'yi aşan bir nispette fazla olursa veya arka arkaya iki dönemin iş hacmi VUK 177'nci maddede yazılı hadlere nazaran % 20'ye kadar bir fazlalık gösterirse şartların tahakkukunu takip eden hesap döneminden başlayarak 1. sınıfa geçerler.
 
 
VUK Md. 177-1.Bent ; Satın aldıkları malları olduğu gibi veya işledikten sonra satan mükelleflerin:
* Yıllık Alış tutarı 1.400.000.-TL yi (460 Sıra No.lu V.U.K Genel Tebliği) aşanlar,
* Yıllık Satış tutarı 2.000.000.-TL yi (460 Sıra No.lu V.U.K Genel Tebliği) aşanlar, 
VUK Md. 177-2.Bend; Birinci bentte yazılı olanların dışındaki işlerle (Hizmet işletmeleri) uğraşıp da bir yıl içinde elde ettikleri gayri safi iş hasılatı 690.000.- TL yi (460 Sıra No.lu V.U.K Genel Tebliği) aşanlar; 
VUK Md. 177-3.Bend; 1 ve 2 numaralı bentlerde yazılı işlerin birlikte yapılması halinde 2 numaralı bentte yazılı iş hasılatının beş katı ile yıllık satış tutarının toplamı 1.400.000.-TL’yi (460Sıra No.lu V.U.K Genel Tebliği) aşanlar;
 

213 sayılı VUK’nun 176 ncı maddesi defter tutma bakımından tüccar sınıflarını, 177 - 178 inci maddeleri birinci ve  ikinci  sınıf  tüccarlar  ile  defter  tutma  hadlerini, 179–180-181 nci maddeleri ise sınıf değiştirme şartlarını düzenlemiştir.

İşletme Esasından Bilanço Esasına Geçiş İçin ;

Bir hesap döneminin iş hacmi belirlenen hadlerden % 20‘yi aşan bir nispette fazla olursa veya Arka arkaya 2 dönemin iş hacmi belirlenen hadlere nazaran %  20′ye  kadar bir fazlalık gösterirse bu şartların tahakkukunu takip eden hesap döneminden başlayarak I. sınıfa geçerler.(VUK md.180)

Bilanço Esasından İşletme Esasından Dönüş İçin;

Bir hesap döneminin iş hacmi belirlenen hadlerden % 20‘yi aşan bir nispette düşük olursa veya Arka arkaya üç dönemin iş hacmi belirlenen hadlere nazaran % 20′ye kadar bir düşüklük gösterirse bu şartların tahakkukunu takip eden hesap döneminden başlayarak, II. sınıfa geçebilirler: (VUK md.179)

İşletme hesabı esası ve Bilanço esasına göre defter tutma ayrımına ilişkin hadler, Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğleri ile belirlenmektedir.

 

 

BİLANÇO ESASINA GÖRE

DEFTER TUTMA HADLERİ

MADDE NO – KONUSU

2023 Yılında 

Uygulanacak  Tutar (TL)

MADDE.177

Bilanço hesabı esasına göre defter

tutma hadleri

1 Yıllık Alış Tutarı

890.000

  Yıllık Satış Tutarı

1.270.000

2

Yıllık gayrisafi iş hasılatı

440.000

3

İş hasılatının beş katı ile yıllık satış tutarının toplamı

890.000

 

Tabloda belirtilen rakamların altında kalanlar işletme hesabına göre defter tutar. İsteyen mükellefler bu miktarlara bağlı kalmaksızın bilanço esasına göre defter tutabilirler.
II. sınıfa dahil tüccarların, bir hesap döneminin iş hacmi VUK 177'nci maddede yazılı hadlerden % 20'yi aşan bir nispette fazla olursa veya arka arkaya iki dönemin iş hacmi VUK 177'nci maddede yazılı hadlere nazaran % 20'ye kadar bir fazlalık gösterirse şartların tahakkukunu takip eden hesap döneminden başlayarak 1. sınıfa geçerler.
 
 
VUK Md. 177-1.Bent ; Satın aldıkları malları olduğu gibi veya işledikten sonra satan mükelleflerin:
* Yıllık Alış tutarı 890.000.-TL yi (460 Sıra No.lu V.U.K Genel Tebliği) aşanlar,
* Yıllık Satış tutarı 1.270.000.-TL yi (460 Sıra No.lu V.U.K Genel Tebliği) aşanlar, 
VUK Md. 177-2.Bend; Birinci bentte yazılı olanların dışındaki işlerle (Hizmet işletmeleri) uğraşıp da bir yıl içinde elde ettikleri gayri safi iş hasılatı 440.000.- TL yi (460 Sıra No.lu V.U.K Genel Tebliği) aşanlar; 
VUK Md. 177-3.Bend; 1 ve 2 numaralı bentlerde yazılı işlerin birlikte yapılması halinde 2 numaralı bentte yazılı iş hasılatının beş katı ile yıllık satış tutarının toplamı 890.000.-TL’yi (460Sıra No.lu V.U.K Genel Tebliği) aşanlar;
 

213 sayılı VUK’nun 176 ncı maddesi defter tutma bakımından tüccar sınıflarını, 177 - 178 inci maddeleri birinci ve  ikinci  sınıf  tüccarlar  ile  defter  tutma  hadlerini, 179–180-181 nci maddeleri ise sınıf değiştirme şartlarını düzenlemiştir.

İşletme Esasından Bilanço Esasına Geçiş İçin ;

Bir hesap döneminin iş hacmi belirlenen hadlerden % 20‘yi aşan bir nispette fazla olursa veya Arka arkaya 2 dönemin iş hacmi belirlenen hadlere nazaran %  20′ye  kadar bir fazlalık gösterirse bu şartların tahakkukunu takip eden hesap döneminden başlayarak I. sınıfa geçerler.(VUK md.180)

Bilanço Esasından İşletme Esasından Dönüş İçin;

Bir hesap döneminin iş hacmi belirlenen hadlerden % 20‘yi aşan bir nispette düşük olursa veya Arka arkaya üç dönemin iş hacmi belirlenen hadlere nazaran % 20′ye kadar bir düşüklük gösterirse bu şartların tahakkukunu takip eden hesap döneminden başlayarak, II. sınıfa geçebilirler: (VUK md.179)

İşletme hesabı esası ve Bilanço esasına göre defter tutma ayrımına ilişkin hadler, Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğleri ile belirlenmektedir.

2023 Yılı için Defter tutma hadleri ; 30.12.2022 Tarihli ve 32059 (2.Mükerer) Sayılı Resmi Gazete de saat 18.00 de yayımlanan 544 Sıra Numaralı VUK Genel Tebliği ile açıklanmıştır.

1)- İŞLETME ESASINDAN BİLANÇO ESASINA GEÇİŞ ŞARTLARI:

A)- VUK 177/1. SATIN ALDIKLARI MALLARI OLDUĞU GİBİ VEYA İŞLEDİKTEN SONRA SATAN

SON DÖNEM İŞ HACMİNİN % 20’yi AŞAN bir nispette FAZLA OLMASI HALİNDE;

2022 Yılı Yıllık Alış tutarı: 890.000 .-TL (%20) fazlası = 1.068.000 .- TL VEYA 2022 Yılı Yıllık Satış tutarı :1.270.000 .- TL (%20) fazlası = 1.524.000 .- TL nı aşanlar.

İşletme esasından Bilanço esasına geçeceklerdir.

B)- VUK 177/2. BİRİNCİ BENTTE YAZILI OLANLARIN DIŞINDAKİ İŞLERLE UĞRAŞANLAR (HİZMET SATIŞI YAPANLAR)

2022 Yılı Yıllık gayri safi iş hasılatı: 440.000.- TL (%20) fazlası = 528.000 .-TL nı aşanlar. İşletme esasından Bilanço esasına geçeceklerdir.

C)- VUK 177/3. 1 VE 2 NUMARALI BENTLERDE YAZILI İŞLERİN BİRLİKTE YAPANLAR

2022 Yılı İş hasılatının 5 katı ile yıllık satışlarının toplamı: 890.000 TL (%20) fazlası = 1.068.000 .-TL nı aşanlar. İşletme esasından Bilanço esasına geçeceklerdir.

177/3 GÖRE ÖRNEK AÇIKLAMA :

İş hasılatı :                 75.000 x 5 = 375.000.- TL
Yıllık satış tutarı :       700.000.- TL

(375.00+700.000) = 1.075.000.-TL Bu tutarın (%20) fazlası olan 1.290.000 TL ,

1.068.000 .-TL nı aştığı için İşletme esasından Bilanço esasına geçeceklerdir.

2)- BİLANÇO ESASINDAN İŞLETME ESASINA DÖNÜŞ ŞARTLARI;
 

A)- 177/1. Satın aldıkları malları olduğu gibi veya işledikten sonra satan

2022 Yılı Yıllık Alış tutarı:      890.000 .-TL (%20) eksiği = 712.000.-TL VEYA
2022 Yılı Yıllık Satış tutarı: 1.270.000.- TL (%20) eksiği = 1.016.000.- TL altında
olanlar Bilanço esasından İşletme esasına geçebilirler.

B)-177/2. Birinci bentte yazılı olanların dışındaki işlerle uğraşanlar

2022 Yılı Yıllık gayri safi iş hasılatı: 440.000.- TL (%20) eksiği = 352.000 .-TL nın altında
olanlar Bilanço esasından İşletme esasına geçebilirler.

C)- 177/3. 1 ve 2 numaralı bentlerde yazılı işlerin birlikte yapanlar

2022 Yılı İş hasılatının 5 katı ile yıllık satışlarının toplamı: 1.068.000 TL (%20) eksiği

= 712.000.-TL altında olanlar Bilanço esasından İşletme esasına geçebilirler.

HESAPLAR DA DİKKATE ALINACAK VERİLER :

Yıllık alış tutarının hesabında, satılan malların tedariki veya üretilebilmesi için kullanılması veya tüketilmesi zorunlu olan ilk madde malzeme ve yardımcı malzemelerin alış tutarları dikkate alınmalıdır.

İşletmede kullanılmak üzere alınan, makine, teçhizat, demirbaş, taşıtların alımı-satımı ve yapılan faaliyet giderleri ( SGK primi ve işçilik giderleri, vb. ) alış tutarına dahil edilmeyecektir.

 

BİLANÇO ESASINA GÖRE

DEFTER TUTMA HADLERİ

MADDE NO – KONUSU

2022 Yılında 

Uygulanacak  Tutar (TL)

MADDE.177

Bilanço hesabı esasına göre defter

tutma hadleri

1 Yıllık Alış Tutarı

400.000

  Yıllık Satış Tutarı

570.000

2

Yıllık gayrisafi iş hasılatı

200.000

3

İş hasılatının beş katı ile yıllık satış tutarının toplamı

400.000

 

Tabloda belirtilen rakamların altında kalanlar işletme hesabına göre defter tutar. İsteyen mükellefler bu miktarlara bağlı kalmaksızın bilanço esasına göre defter tutabilirler.
II. sınıfa dahil tüccarların, bir hesap döneminin iş hacmi VUK 177'nci maddede yazılı hadlerden % 20'yi aşan bir nispette fazla olursa veya arka arkaya iki dönemin iş hacmi VUK 177'nci maddede yazılı hadlere nazaran % 20'ye kadar bir fazlalık gösterirse şartların tahakkukunu takip eden hesap döneminden başlayarak 1. sınıfa geçerler.
 
 
VUK Md. 177-1.Bent ; Satın aldıkları malları olduğu gibi veya işledikten sonra satan mükelleflerin:
* Yıllık Alış tutarı 400.000.-TL yi (460 Sıra No.lu V.U.K Genel Tebliği) aşanlar,
* Yıllık Satış tutarı 570.000.-TL yi (460 Sıra No.lu V.U.K Genel Tebliği) aşanlar, 
VUK Md. 177-2.Bend; Birinci bentte yazılı olanların dışındaki işlerle (Hizmet işletmeleri) uğraşıp da bir yıl içinde elde ettikleri gayri safi iş hasılatı 200.000.- TL yi (460 Sıra No.lu V.U.K Genel Tebliği) aşanlar; 
VUK Md. 177-3.Bend; 1 ve 2 numaralı bentlerde yazılı işlerin birlikte yapılması halinde 2 numaralı bentte yazılı iş hasılatının beş katı ile yıllık satış tutarının toplamı 400.000.-TL’yi (460Sıra No.lu V.U.K Genel Tebliği) aşanlar;

 

2022 YILINDA İŞLETME HESABI ESASI
 
VE BİLANÇO ESASINA GÖRE DEFTER TUTMA
 
VE SINIF DEĞİŞTİRME HADLERİ
 
2022 yılında mükelleflerin Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre işletme hesabı esası ve bilanço esasına göre sınıf değiştirmede dikkate almaları gereken hadler.
 
213 Sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 176’ncı maddesinde tüccarlar defter tutma bakımından ikiye ayrılmış; I’nci Sınıf Tüccarların Bilanço Esasına göre, II’nci Sınıf Tüccarların ise İşletme Hesabı Esasına göre defter tutacakları belirtilmiştir.
 
Hangi mükelleflerin I’inci Sınıf Tüccar ya da II’nci Sınıf Tüccar sayılacağı, sınıfların tespitine ilişkin hadler ve sınıflar arasındaki geçişe ilişkin düzenlemelere, VUK’nun 177 - 181’inci maddeleri arasında yer verilmiştir.
 
İşletme hesabı esası ve bilanço esasına göre defter tutma ayrımına ilişkin hadler, Vergi Usul Kanunu Tebliğleri ile yayımlanmaktadır. 2020, 2021 ve 2022 yılları için belirlenmiş olan bu hadler aşağıdaki gibidir.
 
 
Önceki yıllarda uygulamada görülen görüş farklılıklarından dolayı işletme hesabı esası ve bilanço esasına göre defter tutma ve sınıf değiştirmede Vergi Usul Kanunu Tebliğlerinde yer alan hangi yıla ilişkin had ve tutarların dikkate alınması gerektiğine ilişkin tereddütlerin giderilmesini teminen Gelir İdaresi Başkanlığı’ndan Birliğimizce görüş istenilmiştir.
 
Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından Birliğimize gönderilen 28.08.2019 tarihli ve E.121077 sayılı yazıda; 2020 yılına ilişkin tüccar sınıfının (tutulacak defter türünün) belirlenmesi açısından 2019 yılı faaliyetlerine ilişkin iş hacminin, Vergi Usul Kanunu’nun 177 nci maddesine ilişkin olarak 01/01/2020 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere mezkur Kanunun mükerrer 414 üncü maddesi kapsamında yayımlanacak hadlerle kıyaslanması gerektiği açıklanmıştır.
 
Buna göre; öteden beri işletme hesabı esasında defter tutmakta olan bir mükellefin 2022 yılında tutması gereken defterlerin tespitinde 2021 yılı alış, satış ve gayrisafi iş hasılatı tutarları 2022 yılı için yayımlanan 534 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile açıklanan ve 1 Ocak 2022 tarihinden itibaren yürürlüğe girecek olan hadler ile karşılaştırılarak karar verilmelidir.
 
Vergi Usul Kanunu’nun düzenlemeleri, ilgili Tebliğlerde açıklanan tutarlar ve GİB yazısı dikkate alınmak suretiyle 2022 yılında I'nci ve II'nci sınıf tüccarların sınıf değiştirmede dikkate almaları gereken hadlere ilişkin olarak aşağıdaki tablolar düzenlenmiştir.
 
 
 
*Sınıf değiştirmeye ilişkin yüzdesel düşüklükler mal alış tutarlarında olabileceği gibi mal satış tutarlarında veya iş hasılatında da olabilir. Bu yüzdesel düşüklükler bir yıl mal satış tutarında, diğer yıl ise mal alış tutarında olabilir. Bilanço esasından işletme hesabı esasına geçiş ihtiyari olup dileyen mükellefler söz konusu şartları sağlasalar bile 2022 yılında bilanço esasında defter tutmaya devam edebilirler.
 
II- İşletme Hesabından Bilanço Esasına Geçiş
 
 
 
*Sınıf değiştirmeye ilişkin yüzdesel fazlalıklar mal alış tutarlarında olabileceği gibi mal satış tutarlarında veya iş hasılatında da olabilir. Bu yüzdesel fazlalıklar bir yıl mal satış tutarında, diğer yıl ise mal alış tutarında olabilir. İşletme hesabı esasından bilanço esasına geçişte herhangi bir ihtiyarilik bulunmamaktadır. Şartları sağlayan mükelleflerin 2022 yılından itibaren bilanço esasında defter tutması gerekmektedir.
 
2022 YILI İÇİN DEFTER TUTMA VE SINIF DEĞİŞTİRME HADLERİ AÇIKLANDI
(VUK 534 SIRA NOLU GENEL TEBLİĞİ)
 
213 sayılı VUK’nun 176 ncı maddesi defter tutma bakımından tüccar sınıflarını, 177- 178 inci maddeleri birinci ve ikinci sınıf tüccarlar ile defter tutma hadlerini, 179–180-181 nci maddeleri ise sınıf değiştirme şartlarını düzenlemiştir.
 
İşletme Esasından Bilanço Esasına Geçiş İçin;
 
Bir hesap döneminin iş hacmi belirlenen hadlerden %20‘yi aşan bir nispette fazla olursa veya Arka arkaya 2 dönemin iş hacmi belirlenen hadlere nazaran %20′ye kadar bir fazlalık gösterirse bu şartların tahakkukunu takip eden hesap döneminden başlayarak I. sınıfa geçerler. (VUK md.180)
 
Bilanço Esasından İşletme Esasından Dönüş İçin;
 
Bir hesap döneminin iş hacmi belirlenen hadlerden %20‘yi aşan bir nispette düşük olursa veya Arka arkaya üç dönemin iş hacmi belirlenen hadlere nazaran %20′ye kadar bir düşüklük gösterirse bu şartların tahakkukunu takip eden hesap döneminden başlayarak, II. sınıfa geçebilirler: (VUK md.179)
 
İşletme hesabı esası ve Bilanço esasına göre defter tutma ayrımına ilişkin hadler, Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğleri ile belirlenmektedir.
 
2022 Yılı için Defter tutma hadleri; 21.12.2021 tarihli ve 31696 Sayılı Resmi Gazete de yayımlanan 534 Sıra Numaralı VUK Genel Tebliği ile aşağıdaki gibi açıklanmıştır.
 
1)- İŞLETME ESASINDAN BİLANÇODAN ESASINA GEÇİŞ ŞARTLARI:
 
VUK 177/1. SATIN ALDIKLARI MALLARI OLDUĞU GİBİ VEYA İŞLEDİKTEN SONRA SATAN
 
2021 Yılı Yıllık Alış tutarı: 400.000.-TL (%20) fazlası = 480.000.- TL VEYA
2021 Yılı Yıllık Satış tutarı: 570.000.- TL (%20) fazlası = 684.000.- TL nı aşanlar.
İşletme esasından Bilanço esasına geçeceklerdir.
 
VUK 177/2. BİRİNCİ BENTTE YAZILI OLANLARIN DIŞINDAKİ İŞLERLE UĞRAŞANLAR (HİZMET SATIŞI YAPANLAR)
 
2021 Yılı Yıllık gayri safi iş hasılatı: 200.000.- TL (%20) fazlası = 240.000.-TL nı aşanlar. İşletme esasından Bilanço esasına geçeceklerdir.
 
VUK 177/3. 1 VE 2 NUMARALI BENTLERDE YAZILI İŞLERİN BİRLİKTE YAPANLAR
 
2021 Yılı İş hasılatının 5 katı ile yıllık satışlarının toplamı: 400.000 TL (%20) fazlası = 480.000.-TL nı aşanlar. İşletme esasından Bilanço esasına geçeceklerdir.
 
177/3 GÖRE ÖRNEK AÇIKLAMA:
 
İş hasılatı: 50.000 x 5 = 250.000.- TL
Yıllık satış tutarı: 330.000.- TL
 
250.000+320.000= 580.000.-TL Bu tutar (580.000.-TL) , 400.000 TL (%20) fazlası olan 480.000 .-TL nı aştığı için Bilanço esasına göre defter tutulacaktır.
 
2)- BİLANÇO ESASINDAN İŞLETME ESASINA DÖNÜŞ ŞARTLARI;
 
177/1. Satın aldıkları malları olduğu gibi veya işledikten sonra satan
 
2021 Yılı Yıllık Alış tutarı: 400.000.-TL (%20) eksiği = 320.000.-TL VEYA
 
2021 Yılı Yıllık Satış tutarı: 570.000.- TL (%20) eksiği = 456.000.- TL altında olanlar Bilanço esasından İşletme esasına geçebilirler.
 
177/2. Birinci bentte yazılı olanların dışındaki işlerle uğraşanlar
 
2021 Yılı Yıllık gayri safi iş hasılatı: 200.000.- TL (%20) eksiği = 160.000.-TL nın altında olanlar
Bilanço esasından İşletme esasına geçebilirler.
 
177/3. 1 ve 2 numaralı bentlerde yazılı işlerin birlikte yapanlar
 
2021 Yılı İş hasılatının 5 katı ile yıllık satışlarının toplamı: 400.000 TL (%20) eksiği = 320.000.-TL altında olanlar Bilanço esasından İşletme esasına geçebilirler.
 
HESAPLAR DA DİKKATE ALINACAK VERİLER:
 
Yıllık alış tutarının hesabında, satılan malların tedariki veya üretilebilmesi için kullanılması veya tüketilmesi zorunlu olan ilk madde malzeme ve yardımcı malzemelerin alış tutarları dikkate alınmalıdır.
 
İşletmede kullanılmak üzere alınan, makine, teçhizat, demirbaş, taşıtların alımı-satımı ve yapılan faaliyet giderleri (SGK primi ve işçilik giderleri, vb.) alış tutarına dahil edilmeyecektir.
 

Bilanço Esasına Geçeceklere Yönelik Son Hatırlatmalar
 

1- Giriş

II. Sınıf Tüccarlardan yıllık alış, satış ve iş hasılatların kanunen belli edilen tutarları aşması nedeniyle I. Sınıf Tüccar olmayı gerektirecek durumun oluşması ve bu durumda defter tutma ödevinin sağlıklı bir şekilde yapılması için kısa açıklamalar;

2- Defter ve Kayıt Tutmak Bakımından Tacir Sınıfları

Vergi uygulamasında tüccarları defter ve kayıt tutma zorunluluğu bakımından aşağıdaki gruplara ayırmak mümkündür.

I. Grup: Kayıt ve Defter Tutma Zorunluluğu Bulunmayanlar: Esnaf Muaflığından Yararlananlar

II. Grup: Kayıt Tutma Zorunluluğu Bulunan Ancak Defter Tutma Zorunluluğu Olmayanlar: Basit Usulde Vergilendirilenler

III. Grup: Kayıt Tutma Zorunluluğu ile Birlikte Defter Tutma Zorunluluğu Olanlar: İşletme Hesabı Esasında Defter Tutanlar (II. Sınıf Tüccarlar) ile Bilanço Esasında Defter Tutanlar (I. Sınıf Tüccarlar)

III.A : II. Sınıf Tüccarlar: Yıllık Alış, Satış veya Gayri Safi İş Hasılatı Kanunda Belirlenen Hadlerin Altında Kalanlar: İşletme Hesabı Esasında Defter Tutanlar

III.B: I. Sınıf Tüccarlar: Yıllık Alış, Satış veya Gayri Safi İş Hasılatı Kanunda Belirlenen Hadlerin Üstünde Kalanlar: Bilanço Esasında Defter Tutanlar

3. II. Sınıf Tüccarlar Hangi Durumlarda 1.1.2022 Tarihinden İtibaren I. Sınıf Tüccar Halline Gelir?

Vergi Usul Kanunun 180 inci maddesine göre; iş hacmi bakımından II. sınıfa dahil tüccarların bir hesap döneminin iş hacminin 177'nci maddede yazılı aşağıdaki hadlerden % 20'yi aşan bir nispette fazla olması halinde veya arka arkaya iki hesap dönemi iş hacminin ilgili yıllar için 177'nci maddede belirtilen hadleri % 20'ye kadar herhangi bir oranda fazlalık gösterirse (hesaplamalarda dikkate alınan bu hadler her yıl Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğleri ile güncellenmektedir) bu şartların sağlandığı hesap dönemini takip eden hesap döneminden başlayarak I. Sınıf Tüccar haline geçer gelirler.

Bu hale gelen vergi mükellefleri için de birinci sınıf tüccarların tutmaları gereken defterler tutulması gerekir.

Yukarıdaki tabloda A ve B sütunlarında yer verilen rakamlardan herhangi birini sağlayan 2020 ve 2021 yıllarında da II. Sınıf tüccar durumunda olan mükelleflerin 1.1.2022 tarihinden itibaren I. Sınıf tacir haline geleceklerdir.

Ayrıca 2021 yılında işe başlayan ve 2021 yılı alış, satış, iş hasılatları (A) sütununda belirtilen hadleri aşan mükelleflerin de 1.1.2022 tarihinden itibaren I. Sınıf tacir haline geleceğini de hatırlatmakta fayda var, zira hesap dönemi iş hacmi %20 den fazla oranda aşılması halinde son iki yıllık iş hacimlerinin değerlendirilmesine ihtiyaç bulunmamaktadır.

Tebliğlerle belirlenen hadlerin %20 den fazla bir oranda aşıldığı hesap dönemini takip eden hesap dönemi başından itibaren I. Sınıf tacir olarak defterlerin bilanço esasında tutulması zorunluluğu doğmaktadır.

2021 Yılında II. Sınıf Tüccar İken 2022 Yılında I. Sınıf Tüccar Olanlara İlişkin Yapılması Gereken İşlemler:

Bilindiği üzere, II. Sınıf tacirlere ait işletme hesabı esasında tutulan defterler 486 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği uyarınca hayata geçirilen DEFTER BEYAN SİSTEMİ üzerinden elektronik ortamda tutulmaktadır.

Bu sistem üzerinde defter kayıtlarını gerçekleştiren mali müşavirlerimizin öncelikle; 01.01.20... tarihinden itibaren “İşletme Hesabı Esasına” göre defter tutan mükellefiyet statüsünden “Bilanço Usulü Esasına” göre defter tutacak mükellefiyet statüsüne geçiş yapacak mükelleflerin;

Defter Beyan Sistemi üzerinde 01.01.20...  tarihinden itibaren aşağıda yer alan adımları takip ederek “Bilanço Usulüne Geçiş İşlemine” onay vermesi gerekmektedir.

Sistem Yönetimi >> Defter İşlemleri >>Yıl >>20...... >> İşletme Defteri >> İşlem Yap >> Bilançoya Geçiş Yap adımlarını takip ederek işlem sonuçlandırılabilecektir.

Bu işlemden sonra, defterlerin kâğıt ortamda veya elektronik ortamda tutulmasına yönelik kararın verilmesi gerekir.

Verilecek bu karara göre; kağıt ortamda tutulacak yevmiye, envanter defterlerinin vergi usul kanununa göre, büyük defter (defterikebir) ve diğer defterlerin (pay defteri, yönetim kurulu karar defteri ve genel kurul toplantı ve müzakere defteri) de ticaret kanunu hükümleri uyarınca işyerinin bulunduğu yerdeki noterlerde açılış onayı işlemlerinin 31 ARALIK tarihine kadar yaptırılması ya da hali hazırda sadece yevmiye ve kebir defterleri için geçerli olan elektronik defter uygulamasından yararlanmayı tercih ederek, e-Defter uygulamasına 31 ARALIK tarihine kadar vergi mükellefine ait elektronik imza veya mali mühür ile başvuru işlemlerinin yapılması gerekmektedir.

Bu işlemlerin 31 ARALIK tarihine kadar gerçekleştirilmesi defterlerin tasdik işleminin süresinde ve belirlenen usullere uygun olarak yaptırılmış sayılması ve buna bağlı olarak idari ve vergisel anlamda cezai sorumlulukların ortaya çıkmaması bakımından önem arz etmektedir.

 
 
*    *    *

 

2021 YILINDA İŞLETME HESABI ESASI
 
VE BİLANÇO ESASINA GÖRE DEFTER TUTMA
 
VE SINIF DEĞİŞTİRME HADLERİ
 
 
213 Sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 176’ncı maddesinde tüccarlar defter tutma bakımından ikiye ayrılmış; I’nci Sınıf Tüccarların Bilanço Esasına göre, II’nci Sınıf Tüccarların ise İşletme Hesabı Esasına göre defter tutacakları belirtilmiştir.  
 
Hangi mükelleflerin I’inci Sınıf Tüccar ya da II’nci Sınıf Tüccar sayılacağı, sınıfların tespitine ilişkin hadler ve sınıflar arasındaki geçişe ilişkin düzenlemelere, VUK’nun 177-181’inci maddeleri arasında yer verilmiştir.
 
İşletme hesabı esası ve bilanço esasına göre defter tutma ayrımına ilişkin hadler, Vergi Usul Kanunu Tebliğleri ile yayımlanmaktadır. 2019, 2020 ve 2021 yılları için belirlenmiş olan bu hadler aşağıdaki gibidir.
 
Konusu 2019 Yılında Uygulanan Miktar (TL) 2020 Yılında Uygulanan Miktar (TL) 2021 Yılında Uygulanan Miktar (TL)
Bilanço esasına göre defter tutma hadleri  (MADDE 177)
Alış tutarı 230.000 280.000 300.000
Satış tutarı 320.000 390.000 420.000
2- Yıllık gayrisafi iş hasılatı 120.000 140.000 150.000
3- İş hasılatının beş katı ile yıllık satış tutarının toplamı 230.000 280.000 300.000

 

Buna göre; öteden beri işletme hesabı esasında defter tutmakta olan bir mükellefin 2021 yılında tutması gereken defterlerin tespitinde 2020 yılı alış, satış ve gayrisafi iş hasılatı tutarları 2021 yılı için yayımlanan 522 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile açıklanan ve 01 Ocak 2021 tarihinden itibaren yürürlüğe girecek olan hadler ile karşılaştırılarak karar verilmelidir.

Vergi Usul Kanunu’nun düzenlemeleri, ilgili Tebliğlerde açıklanan tutarlar ve GİB yazısı dikkate alınmak suretiyle 2021 yılında I'nci ve II'nci sınıf tüccarların sınıf değiştirmede dikkate almaları gereken hadlere ilişkin olarak aşağıdaki tablolar düzenlenmiştir.

 

BİLANÇO ESASINDAN
İŞLETME HESABINA GEÇİŞ

 

Satın aldığı malları olduğu gibi veya işledikten sonra satan bilanço esasına göre defter tutan I’nci sınıf bir tüccarın
1.            Son dönem iş hacminin %20'yi aşan bir nispette düşük olması durumu
2020 yılı Alış Tutarı 240.000 liranın altındaysa
Satış Tutarı 336.000 liranın altındaysa

 

Satın aldığı malları olduğu gibi veya işledikten sonra satan bilanço esasına göre defter tutan I’nci sınıf bir tüccarın
2.      Son üç dönem iş hacminin %20'ye kadar bir düşüklük göstermesi durumu (her üç yılda) Türk Lirası Arasındaysa
ALIŞ TUTARLARI 2018 yılı 184.000 - 230.000
2019 yılı 224.000 - 280.000
2020 yılı 240.000 - 300.000
SATIŞ TUTARLARI 2018 yılı 256.000 - 320.000
2019 yılı 312.000 - 390.000
2020 yılı 336.000 - 420.000
2021 yılından itibaren işletme hesabı esasında defter tutabilir.

 

Satın aldığı malları olduğu gibi veya işledikten sonra satmanın dışındaki işlerle uğraşan bilanço esasına göre defter tutan I’nci sınıf bir tüccarın
1. Son dönem iş hacminin %20'yi aşan bir nispette düşük olması durumu  
2020 yılı Gayrisafi İş Hasılatı 120.000 liranın  altındaysa

 

Satın aldığı malları olduğu gibi veya işledikten sonra satmanın dışınaki işlerle uğraşan bilanço esasına göre defter tutan I’nci sınıf bir tüccarın
2.           Son üç dönem iş hacminin %20'ye kadar bir düşüklük göstermesi durumu (her üç yılda) Türk Lirası Arasındaysa
2018 yılı Gayrisafi İş Hasılatı 96.000 – 120.000
2019 yılı 112.000 – 140.000
2020 yılı 120.000 – 150.000
2021 yılından itibaren işletme hesabı esasında defter tutabilir.

 

Satın aldığı malları olduğu gibi veya işledikten sonra satan, aynı zamanda bunun dışındaki işlerle de uğraşan bilanço esasına göre defter tutan I’nci sınıf bir tüccarın
1.Son dönem iş hacminin %20'yi aşan bir nispette düşük olması durumu  
2020 yılı Diğer İşlerden Elde Edilen Satış Hasılatının Beş Katı ile Mal Alım Satımı ile İlgili Satış Tutarı Toplamı 240.000 liranın altındaysa
2.Son üç dönem iş hacminin % 20'ye kadar bir düşüklük göstermesi durumu (her üç yılda) Türk Lirası Arasındaysa
2018 yılı Diğer İşlerden Elde Edilen Satış Hasılatının Beş Katı ile Mal Alım Satımı ile İlgili Satış Tutarı Toplam 184.000 – 230.000
2019 yılı 224.000 – 280.000
2020 yılı 240.000 – 300.000
*Sınıf değiştirmeye  ilişkin  yüzdesel  düşüklükler  mal  alış  tutarlarında  olabileceği  gibi  mal  satış tutarlarında veya iş hasılatında da olabilir. Bu yüzdesel düşüklükler bir yıl mal satış tutarında, diğer yıl ise mal alış tutarında olabilir. Bilanço esasından işletme hesabı esasına geçiş ihtiyari olup dileyen mükellefler söz konusu şartları sağlasalar bile 2021 yılında bilanço esasında defter tutmaya devam edebilirler.
 

 

İŞLETME HESABINDAN 
BİLANÇO ESASINA GEÇİŞ

 

Satın aldığı malları olduğu gibi veya işledikten sonra satan İŞLETME hesabı esasına göre defter tutan II’nci sınıf bir tüccarın
1.            Son dönem iş hacminin %20'yi aşan bir nispette fazla olması durumu
2020 yılı Alış Tutarı 360.000 lirayı aşıyorsa
Satış Tutarı 504.000 lirayı aşıyorsa
Satın aldığı malları olduğu gibi veya işledikten sonra satan İŞLETME hesabı esasına göre defter tutan II’nci sınıf bir tüccarın
2.      Son İKİ dönem iş hacminin %20'ye kadar bir FAZLALIK göstermesi durumu  Türk Lirası Arasındaysa
ALIŞ TUTARLARI 2019 yılı 280.000 - 336.000
2020 yılı 300.000 - 360.000
SATIŞ TUTARLARI 2019 yılı 390.000 - 468.000
2020 yılı 420.000 - 504.000
2021 yılından itibaren BİLANÇO esasında defter tutması gerekir.

 

Satın aldığı malları olduğu gibi veya işledikten sonra satmanın dışındaki işlerle uğraşan İŞLETME hesabı esasına göre defter tutan II’nci sınıf bir tüccarın
1. Son dönem iş hacminin %20'yi aşan bir nispette FAZLA olması durumu
2020 yılı Gayrisafi İş Hasılatı 180.000 lirayı aşıyorsa

 

Satın aldığı malları olduğu gibi veya işledikten sonra satmanın dışındaki işlerle uğraşan İŞLETME hesabı esasına göre defter tutan II’nci sınıf bir tüccarın
2.    Son İKİ dönem iş hacminin %20'ye kadar bir FAZLALIK göstermesi durumu  Türk Lirası Arasındaysa
2019 yılı Gayrisafi İş Hasılatı 140.000 – 168.000
2020 yılı 150.000 – 180.000
2021 yılından itibaren BİLANÇO esasında defter tutması gerekir.

 

Satın aldığı malları olduğu gibi veya işledikten sonra satan, aynı zamanda bunun dışındaki işlerle de uğraşan İŞLETME hesabı esasına göre defter tutan II’nci sınıf bir tüccarın
1.Son dönem iş hacminin %20'yi aşan bir nispette FAZLA olması durumu
2020 yılı Diğer İşlerden Elde Edilen Satış Hasılatının Beş Katı ile Mal Alım Satımı ile İlgili Satış Tutarı Toplamı 360.000 lirayı aşıyorsa
2.Son İKİ dönem iş hacminin % 20'ye kadar bir FAZLALIK göstermesi durumu  Türk Lirası Arasındaysa
2019 yılı Diğer İşlerden Elde Edilen Satış Hasılatının Beş Katı ile Mal Alım Satımı ile İlgili Satış Tutarı Toplam 280.000 – 336.000
2020 yılı 300.000 – 360.000

*Sınıf değiştirmeye  ilişkin  yüzdesel  FAZLALIKLAR  mal  alış  tutarlarında  olabileceği  gibi  mal  satış tutarlarında veya iş hasılatında da olabilir. Bu yüzdesel FAZLALIKLAR bir yıl mal satış tutarında, diğer yıl ise mal alış tutarında olabilir. İŞLETME hesabı esasından BİLANÇO esasına geçişte hergangi bir ihtiyarilik bulunmamaktadır. Şartları sağlayan mükelleflerin 2021 yılından itibaren BİLANÇO esasında defter tutması gerekmektedir.

 

 
1) Her türlü ticaret şirketleri (Adi şirketler iştigal nevileri yukarıdaki bölümlerde yer alan hadlerden hangisine giriyorsa ona göre defter tutarlar)
2) Kurumlar Vergisine tabi olan diğer tüzel kişiler (Bunlardan işlerinin icabı bilanço esasına göre defter tutmalarına imkan veya lüzum görülmeyenlerin, işletme hesabına göre defter tutmalarına Maliye Bakanlığınca müsaade edilir.)
3) İhtiyari olarak bilanço esasına göre defter tutmayı tercih edenler
bu hadlerle bağlı olmaksızın bilanço esasına göre defter tutmak zorundadır.
 
III- Kurumlar Vergisi Mükelleflerinin
Defter Tutma Durumları
 
Türk Ticaret Kanunu’nun 124’üncü maddesine göre ticaret şirketleri; kollektif, komandit, anonim, limited ve kooperatif şirketlerden ibarettir. Bu kapsamda kollektif ile komandit şirket şahıs; anonim, limited ve sermayesi paylara bölünmüş komandit şirket sermaye şirketi sayılmaktadır.
Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 1’inci maddesine göre aşağıda sayılan kurumların kazançları, kurumlar vergisine tâbidir:  
a) Sermaye şirketleri.
b) Kooperatifler.
c) İktisadî kamu kuruluşları.
ç) Dernek veya vakıflara ait iktisadî işletmeler.
d) İş ortaklıkları.
Bu kurumların tanımları ise söz konusu Kanun’un 2’nci maddesinde aşağıdaki gibi yapılmıştır:
 
1-) Sermaye şirketleri: Türk Ticaret Kanunu hükümlerine göre kurulmuş olan anonim, limited ve sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketler ile benzer nitelikteki yabancı kurumlar sermaye şirketidir. Bu Kanunun uygulanmasında, Sermaye Piyasası Kurulunun düzenleme ve denetimine tâbi fonlar ile bu fonlara benzer yabancı fonlar sermaye şirketi sayılır.
 
2-) Kooperatifler: 24/4/1969 tarihli ve 1163 sayılı Kooperatifler Kanununa veya özel kanunlarına göre kurulan kooperatifler ile benzer nitelikteki yabancı kooperatifleri ifade eder.
 
3-) İktisadî kamu kuruluşları: Devlete, il özel idarelerine, belediyelere, diğer kamu idarelerine ve kuruluşlarına ait veya bağlı olup, faaliyetleri devamlı bulunan ve birinci ve ikinci fıkralar dışında kalan ticarî, sınaî ve ziraî işletmeler iktisadî kamu kuruluşudur. Yabancı devletlere, yabancı kamu idare ve kuruluşlarına ait veya bağlı olup yukarıdakiler dışında kalan ticarî, sınaî ve ziraî işletmeler, iktisadî kamu kuruluşu gibi değerlendirilmektedir.
 
4-) Dernek veya vakıflara ait iktisadî işletmeler: Dernek veya vakıflara ait veya bağlı olup faaliyetleri devamlı bulunan ve bu maddenin birinci ve ikinci fıkraları dışında kalan ticarî, sınaî ve ziraî işletmeler ile benzer nitelikteki yabancı işletmeler, dernek veya vakıfların iktisadî işletmeleridir. Bu Kanunun uygulanmasında sendikalar dernek; cemaatler ise vakıf sayılır.
İktisadî kamu kuruluşları ile dernek veya vakıflara ait iktisadî işletmelerin kazanç amacı gütmemeleri, faaliyetlerinin kanunla verilmiş görevler arasında bulunması, tüzel kişiliklerinin olmaması, bağımsız muhasebelerinin ve kendilerine ayrılmış sermayelerinin veya iş yerlerinin bulunmaması mükellefiyetlerini etkilemez. Mal veya hizmet bedelinin sadece maliyeti karşılayacak kadar olması, kâr edilmemesi veya kârın kuruluş amaçlarına tahsis edilmesi bunların iktisadî niteliğini değiştirmez.
 
5-) İş ortaklıkları: Yukarıdaki kurumların kendi aralarında veya şahıs ortaklıkları ya da gerçek kişilerle, belli bir işin birlikte yapılmasını ortaklaşa yüklenmek ve kazancını paylaşmak amacıyla kurdukları ortaklıklardan bu şekilde mükellefiyet tesis edilmesini talep edenler iş ortaklıklarıdır. Bunların tüzel kişiliklerinin olmaması mükellefiyetlerini etkilemez.
Bu tüzel kişilerden Maliye Bakanlığınca izin verilenler dışındakiler 2020 yılında defterlerini bilanço esasına göre tutmak zorundadır.
 
IV- Basit Usulden Gerçek Usule Geçen
Mükelleflerin Tutacakları Defterler
 
Basit usulde defter tutan mükelleflerin Gelir Vergisi Kanunun 46-51 inci maddeleri arasında yer alan basit usulde vergilendirmeye ilişkin hadleri aşmaları durumunda gerçek usulde vergilendirilmeye geçmeleri gereken koşulların oluşması durumunda izleyen yılda doğrudan birinci sınıf usulüne göre defter tutup tutamayacakları üzerinde durulması gereken bir konudur.
Bu konu ile ilgili olarak Kocaeli Vergi Dairesi Başkanlığı’nın 6/3/2012 tarihli ve B.07.1.GİB.4.41.15.02-VUK/2012-1-61 sayılı Özelgesinde aşağıdaki görüşe yer vermiştir.
“İlgide kayıtlı özelge talep formunda; yolcu taşımacılığı faaliyetiniz nedeniyle basit usulde vergi mükellefi olduğunuzu, 2011 yılı 11 aylık gayri safi iş hasılatınızın ... TL olduğunu belirterek 2012 yılından itibaren gerçek usulde işletme hesabı esasına göre mi, bilanço esasına göre mi defter tutmak zorunda olduğunuz hakkında görüş talep etmiş bulunmaktasınız.
213 sayılı Vergi Usul Kanununun 174’üncü maddesinde, defterlerin hesap dönemi itibarıyla tutulacağı, kayıtların her hesap dönemi sonunda kapatılıp ertesi dönem başında yeniden açılacağı, hesap döneminin normal olarak takvim yılı olduğu hükmü yer almıştır. Aynı Kanunun 176 ve izleyen maddelerinde defter tutma ile ilgili hükümlere yer verilmiş ve defter tutma bakımından mükellefler birinci ve ikinci sınıf tüccarlar olmak üzere ikiye ayrılmıştır. Birinci sınıf tüccarların bilanço esasına göre, ikinci sınıf tüccarların ise işletme hesabı esasına göre defter tutacakları belirtilmiştir.  
Anılan Kanunun 177 inci maddesinde, 1 inci sınıfa dahil tüccarlar belirtilmiş olup, "İkinci Sınıf Tüccarlar" başlıklı 178 inci maddesinde; " Aşağıda yazılı tüccarlar 2 inci sınıfa dahildirler:
1.177 inci maddede yazılı olanların dışında kalanlar;
2. Kurumlar Vergisi mükelleflerinden işletme hesabı esasına göre defter tutmalarına Maliye Bakanlığınca müsaade edilenler.
Yeniden işe başlayan tüccarlar yıllık iş hacimlerine göre sınıflandırılıncaya kadar 2 inci sınıf tüccarlar gibi hareket edebilirler." hükmüne yer verilmiştir.
… Dolayısıyla, iş hacmi bakımından ikinci sınıfa dahil bulunan mükelleflerin, kendi istekleri ile birinci sınıfa geçebilmeleri ve bilanço esasına göre defter tutabilmeleri ancak, içinde bulunulan hesap dönemini takip eden hesap döneminin başından başlamak şartıyla mümkün bulunmaktadır.
Bu itibarla; 193 Sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun basit usule tabi olmanın özel şartlarından olan 48 inci maddenin 2 numaralı bendinde yer alan gayrisafi iş hasılatını aştığınızdan 01.01.2012 takvim yılı başından itibaren işletme hesabı esasına göre defter tutmanız, 2013 yılı ve sonrasında, defter tutma bakımından sınıf tespit edilmesinde Vergi Usul Kanununun yukarıda yer verilen hükümlerinin dikkate alınması gerekmektedir.”  
Gelir İdaresinin görüşü yukarıda yer aldığı gibidir.
 
01.01.2020 tarihinden itibaren,

1- Satın aldıkları malları olduğu gibi veya işledikten sonra satan ve yıllık alımlarının tutarı 280.000,00 TL veya satışlarının tutarı 390.000,00 TL'yi aşanlar,

2- 1. bentteki işlerle uğraşıp da bir yıl içinde elde ettikleri gayri safi iş hasılatı 140.000,00 TL'yi aşanlar,

3- 1 ve 2 numaralı benhlerde yazılı işlerin birlikte yapılması halinde 2 numaralı bentte yazılı iş hasılatının 5 katı ile yıllık satış tutarının toplamı 280.000,00 TL'sini aşanlar

01.01.2019 tarihinden itibaren,

1- Satın aldıkları malları olduğu gibi veya işledikten sonra satan ve yıllık alımlarının tutarı 230.000,00 TL veya satışlarının tutarı 320.000,00 TL'yi aşanlar,

2- 1. bentteki işlerle uğraşıp da bir yıl içinde elde ettikleri gayri safi iş hasılatı 120.000,00 TL'yi aşanlar,

3- 1 ve 2 numaralı benhlerde yazılı işlerin birlikte yapılması halinde 2 numaralı bentte yazılı iş hasılatının 5 katı ile yıllık satış tutarının toplamı 230.000,00 TL'sini aşanlar

01.01.2018 tarihinden itibaren,

1- Satın aldıkları malları olduğu gibi veya işledikten sonra satan ve yıllık alımlarının tutarı 190.000,00 TL veya satışlarının tutarı 260.000,00 TL'yi aşanlar,

2- 1. bentteki işlerle uğraşıp da bir yıl içinde elde ettikleri gayri safi iş hasılatı 100.000,00 TL'yi aşanlar,

3- 1 ve 2 numaralı benhlerde yazılı işlerin birlikte yapılması halinde 2 numaralı bentte yazılı iş hasılatının 5 katı ile yıllık satış tutarının toplamı 190.000,00 TL'sini aşanlar

01.01.2017 tarihinden itibaren,

1- Satın aldıkları malları olduğu gibi veya işledikten sonra satan ve yıllık alımlarının tutarı 170.000,00 TL veya satışlarının tutarı 230.000,00 TL'yi aşanlar,

2- 1. bentteki işlerle uğraşıp da bir yıl içinde elde ettikleri gayri safi iş hasılatı 90.000,00 TL'yi aşanlar,

3- 1 ve 2 numaralı benhlerde yazılı işlerin birlikte yapılması halinde 2 numaralı bentte yazılı iş hasılatının 5 katı ile yıllık satış tutarının toplamı 170.000,00 TL'sini aşanlar

01.01.2016 tarihinden itibaren,

1- Satın aldıkları malları olduğu gibi veya işledikten sonra satan ve yıllık alımlarının tutarı 168.000,00 TL veya satışlarının tutarı 230.000,00 TL'yi aşanlar,

2- 1. bentteki işlerle uğraşıp da bir yıl içinde elde ettikleri gayri safi iş hasılatı 90.000,00 TL'yi aşanlar,

3- 1 ve 2 numaralı benhlerde yazılı işlerin birlikte yapılması halinde 2 numaralı bentte yazılı iş hasılatının 5 katı ile yıllık satış tutarının toplamı 168.000,00 TL'sini aşanlar

01.01.2015 tarihinden itibaren,

1- Satın aldıkları malları olduğu gibi veya işledikten sonra satan ve yıllık alımlarının tutarı 160.000,00 TL veya satışlarının tutarı 220.000,00 TL'yi aşanlar,
 2- 1. bentteki işlerle uğraşıp da bir yıl içinde elde ettikleri gayri safi iş hasılatı 88.000,00 TL'yi aşanlar,

 3- 1 ve 2 numaralı benhlerde yazılı işlerin birlikte yapılması halinde 2 numaralı bentte yazılı iş hasılatının 5 katı ile yıllık satış tutarının toplamı 160.000,00 TL'sini aşanlar

01.01.2014 tarihinden itibaren,

1- Satın aldıkları malları olduğu gibi veya işledikten sonra satan ve yıllık alımlarının tutarı 150.000,00 TL veya satışlarının tutarı 200.000,00 TL'yi aşanlar,

2- 1. bentteki işlerle uğraşıp da bir yıl içinde elde ettikleri gayri safi iş hasılatı 80.000,00 TL'yi aşanlar,

3- 1 ve 2 numaralı benhlerde yazılı işlerin birlikte yapılması halinde 2 numaralı bentte yazılı iş hasılatının 5 katı ile yıllık satış tutarının toplamı 150.000,00 TL'sini aşanlar

01.01.2013 tarihinden itibaren,

1- Satın aldıkları malları olduğu gibi veya işledikten sonra satan ve yıllık alımlarının tutarı 150.000,00 TL veya satışlarının tutarı 200.000,00 TL'yi aşanlar,

2- 1. bentteki işlerle uğraşıp da bir yıl içinde elde ettikleri gayri safi iş hasılatı 80.000,00 TL'yi aşanlar,

3- 1 ve 2 numaralı benhlerde yazılı işlerin birlikte yapılması halinde 2 numaralı bentte yazılı iş hasılatının 5 katı ile yıllık satış tutarının toplamı 150.000,00 TL'sini aşanlar

01.01.2012 tarihinden itibaren,

Satın aldıkları malları olduğu gibi veya işledikten sonra satan ve yıllık alımlarının tutarı 140.000,00 TL veya satışlarının tutarı 190.000,00 YTL'yi aşanlar,

1. bentteki işlerle uğraşıp da bir yıl içinde elde ettikleri gayri safi iş hasılatı 77.000,00 TL'yi aşanlar,

1 ve 2 numaralı benhlerde yazılı işlerin birlikte yapılması halinde 2 numaralı bentte yazılı iş hasılatının 5 katı ile yıllık satış tutarının toplamı 140.000,00 TL'sini aşanlar

01.01.2011 tarihinden itibaren,

Satın aldıkları malları olduğu gibi veya işledikten sonra satan ve yıllık alımlarının tutarı 129.000,00 TL veya satışlarının tutarı 180.000,00 YTL'yi aşanlar,

1. bentteki işlerle uğraşıp da bir yıl içinde elde ettikleri gayri safi iş hasılatı 70.000,00 TL'yi aşanlar,

1 ve 2 numaralı benhlerde yazılı işlerin birlikte yapılması halinde 2 numaralı bentte yazılı iş hasılatının 5 katı ile yıllık satış tutarının toplamı 129.000,00 TL'sini aşanlar

01.01.2010 tarihinden itibaren,

Satın aldıkları malları olduğu gibi veya işledikten sonra satan ve yıllık alımlarının tutarı 120.000,00 TL veya satışlarının tutarı 170.000,00 YTL'yi aşanlar,

1. bentteki işlerle uğraşıp da bir yıl içinde elde ettikleri gayri safi iş hasılatı 68.000,00 TL'yi aşanlar,

1 ve 2 numaralı benhlerde yazılı işlerin birlikte yapılması halinde 2 numaralı bentte yazılı iş hasılatının 5 katı ile yıllık satış tutarının toplamı 120.000,00 TL'sini aşanlar,

01.01.2009 tarihinden itibaren,

Satın aldıkları malları olduğu gibi veya işledikten sonra satan ve yıllık alımlarının tutarı 119,000 TL veya satışlarının tutarı 168,000 YTL'yi aşanlar,

1. bentteki işlerle uğraşıp da bir yıl içinde elde ettikleri gayri safi iş hasılatı 67,000 TL'yi aşanlar,
1 ve 2 numaralı benhlerde yazılı işlerin birlikte yapılması halinde 2 numaralı bentte yazılı iş hasılatının 5 katı ile yıllık satış tutarının toplamı 119,000 TL'sini aşanlar

01.01.2008 tarihinden itibaren,

Satın aldıkları malları olduğu gibi veya işledikten sonra satan ve yıllık alımlarının tutarı 107,000 YTL veya satışlarının tutarı 150,000 YTL'yi aşanlar,
1. bentteki işlerle uğraşıp da bir yıl içinde elde ettikleri gayri safi iş hasılatı 60,000 YTL'yi aşanlar,
1 ve 2 numaralı benhlerde yazılı işlerin birlikte yapılması halinde 2 numaralı bentte yazılı iş hasılatının 5 katı ile yıllık satış tutarının toplamı 107,000 YTL'sini aşanlar

01.01.2007 tarihinden itibaren,

Satın aldıkları malları olduğu gibi veya işledikten sonra satan ve yıllık alımlarının tutarı 100,000 YTL veya satışlarının tutarı 140,000 YTL'yi aşanlar,
1. bentteki işlerle uğraşıp da bir yıl içinde elde ettikleri gayri safi iş hasılatı 56,000 YTL'yi aşanlar,
1 ve 2 numaralı benhlerde yazılı işlerin birlikte yapılması halinde 2 numaralı bentte yazılı iş hasılatının 5 katı ile yıllık satış tutarının toplamı 100,000 YTL'sini aşanlar

01.01.2006 tarihinden itibaren,

Satın aldıkları malları olduğu gibi veya işledikten sonra satan ve yıllık alımlarının tutarı 96,000 YTL veya satışlarının tutarı 130,000 YTL'yi aşanlar,
1. bentteki işlerle uğraşıp da bir yıl içinde elde ettikleri gayri safi iş hasılatı 52,000 YTL'yi aşanlar,
1 ve 2 numaralı benhlerde yazılı işlerin birlikte yapılması halinde 2 numaralı bentte yazılı iş hasılatının 5 katı ile yıllık satış tutarının toplamı 96,000 YTL'sini aşanlar

01.01.2005 tarihinden itibaren,

Satın aldıkları malları olduğu gibi veya işledikten sonra satan ve yıllık alımlarının tutarı 88,000 YTL veya satışlarının tutarı 120,000 YTL'yi aşanlar,
1. bentteki işlerle uğraşıp da bir yıl içinde elde ettikleri gayri safi iş hasılatı 48,000 YTL'yi aşanlar,
1 ve 2 numaralı benhlerde yazılı işlerin birlikte yapılması halinde 2 numaralı bentte yazılı iş hasılatının 5 katı ile yıllık satış tutarının toplamı 88,000 YTL'sini aşanlar

01.01.2004 tarihinden itibaren,

Satın aldıkları malları olduğu gibi veya işledikten sonra satan ve yıllık alımlarının tutarı 80,000,000,000 TL veya satışlarının tutarı 109,000,000,000TL'sını aşanlar,

1. bentteki işlerle uğraşıp da bir yıl içinde elde ettikleri gayri safi iş hasılatı 44,000,000,000 TL'sını aşanlar,

1 ve 2 numaralı benhlerde yazılı işlerin birlikte yapılması halinde 2 numaralı bentte yazılı iş hasılatının 5 katı ile yıllık satış tutarının toplamı 80,000,000,000 TL'yi aşanlar
bilanço usulüne göre defter tutmak zorundadırlar.

PAYLAŞ : Email Facebook Google Twitter